Refluks co to jest?

Słowo refluks powstało już bardzo dawno i zostało utworzone z dwóch wyrazów łacińskich:
- re – cofać się,
- fluere - płynąć,
nic dziwnego, że medycyna ochoczo zaadaptowała je na swój grunt w celu opisania trzech schorzeń:
1. Cofania się moczu z pęcherza do moczowodu i nerek (refluks pęcherzowo-moczowodowy lub inaczej odpływ pęcherzowo-moczowodowy),
2. Cofania się żółci do żołądka i przełyku (refluks dwunastniczo-żołądkowy inaczje refluks żółciowy),
3. Cofania się kwaśnej treści pokarmowej z żołądka do przełyku (refluks żołądkowo-przełykowy).
I właśnie tego ostatniego schorzenia będą dotyczyły artykuły i stosowane w nich hasło refluks. Z języka angielskiego przyjął się z kolei skrót  GERD – utworzony od nazwy choroby Gastroesophageal Reflux Disease.

Refluks objawy

Różnorodność objawów klinicznych refluksu powoduje, że chorzy powinni być poddani bardzo wnikliwej diagnostyce. Dlaczego? Ponieważ objawy refluksu bardzo często nie są związane z układem trawiennym i sugerują inne choroby, np. GERD często „naśladuje” choroby kardiologiczne i niesie ze sobą komplikacje oddechowe!

Do najczęściej występujących objawów refluksu należą:
- zgaga – ból za mostkiem występujący w dolnej jego części występujący zwykle po posiłku. Ból może zwiększać się w pozycji leżącej, podczas intensywnych ćwiczeń lub w pochyleniu do przodu,
- ulewanie się (regurgitacje) – cofanie treści żołądkowej do przełyku i gardła ,
- zaburzenia połykania (dysfagia),
- bóle w klatce piersiowej zwane bólami niekardiologicznymi, które są wyzwalane przez skurcz przełyku,
- nadmierne ślinienie,
- uporczywy kaszel nocny, nawracające zapalenia płuc, astma oskrzelowa z nocnymi napadami i ujemnymi testami alergicznymi (objawy te występują o chorych z dużym refluksem – częstym cofaniem się treści żołądkowej do gardła),
- pozostałe objawy: odbijanie, nudności, pełność w nadbrzuszu.

Przyczyny refluksu

Kwestia bardzo złożona, bo patogeneza refluksu dotyczy wielu płaszczyzn i nie ma jednego czynnika, który wyjaśniłby powstawanie choroby –  u chorych występują one zmiennie. Natomiast na przestrzeni dziesiątek lat udało się zebrać wszystkie najważniejsze czynnik patogenetyczne refluksu: 1. Uszkodzenie bariery antyrefluksowej w połączeniu żołądkowo-przełykowym. 2. Zaburzenia motoryki przełyku. 3. Uszkodzenie mechanizmów obrony śluzówkowej przełyku. 4. Czynniki żołądkowe. 5. Czynniki zewnętrzne.

Tu trochę wiedzy teoretycznej. Zainteresowanych sposobami radzenia sobie z GERD i łagodzeniem objawów refluksu zapraszamy do lektury artykułu Jakie zioła na refluks? - pojawi się już wkrótce!

Źródła:
1. Tarnowski W., Bielecki K., Refluks żołądkowo-przełykowy, (w:) „Postępy Nauk Medycznych”, 2/2001, s. 68-76, dostęp online: https://www.czytelniamedyczna.pl/2878,refluks-zodkowoprzeykowy.html, 3.03.2023