Alergia pokarmowa u dzieci

Alergia pokarmowa jest bardzo przykrą dolegliwością dzieci, bardzo obniżającą jakość życia. Trzeba być czujnym i uważać co się je, żeby nie doprowadzić do reakcji alergicznej, a w skrajnych przypadkach do anafilaksji i wstrząsu anafilaktycznego. Leczenie jest uciążliwe i kosztowne, nic więc dziwnego, że rodzice daliby wszystko, żeby zminimalizować ryzyko alergii pokarmowej u swoich pociech.

Alergie pokarmowe a zwierzęta domowe

W Japonii przeprowadzono szeroko zakrojone badania nad wpływem obecności różnych gatunków zwierząt domowych podczas rozwoju płodowego dzieci i we wczesnym niemowlęctwie a występowaniem u dzieci alergii pokarmowych. Eksperyment przeprowadzony został przez Hisao Okabe i współpracowników z Regionalnego Centrum Badań nad Środowiskiem i Dziećmi w Fukushimie. Między styczniem 2011r. a marcem 2014r. zarejestrowano do dalszych badań 103 060 ciąż. Informacje pozyskiwano w pierwszym, drugim i trzecim trymestrze ciąży od kobiet ciężarnych, które samodzielnie wypełniały przygotowane przez zespół badawczy kwestionariusze. Już po narodzinach dzieci, szczegółowe informacje dotyczące mam i ich dzieci zostały przepisane z dokumentacji medycznej (dane z w pierwszego trymestru ciąży, z porodu oraz gdy dziecko miało 1 miesiąc). Za pomocą kwestionariuszy wypełnianych przez opiekunów dane zbierano jeszcze po porodzie (gdy dziecko miało 1 miesiąc) a następnie co 6 miesięcy.

Z treścią kwestionariuszy wypełnianych przez ankietowanych można zapoznać się w przytaczanym artykule, do którego link znajduje się na dole strony. Warto jednak nadmienić, że osoby biorące udział w badaniu odpowiadały m.in. na pytania:
- o obecność starszego rodzeństwa, 
- czy choroby alergiczne dotykały mamę dziecka (astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa, atopowe zapalenie skóry, alergiczne zapalenie spojówek, alergia pokarmowa),
- o obecność różnych zwierząt domowych w okresie ciąży,
- o częstotliwość odkurzania podłogi,
- o palenie przez matkę papierosów,
- stosowanie antybiotyków,
- sposób porodu, karmienie piersią,
- stosowanie mleka modyfikowanego,
- o kontakt ze zwierzętami we wczesnym wieku niemowlęcym. 

Czy obecność zwierząt w domu ma wpływ na alergie pokarmowe dzieci?

Zebrano informacje na temat narażenia na obecność różnych  gatunków zwierząt w okresie płodowym i wczesnym okresie niemowlęcym: psy trzymane w domu lub na zewnątrz, koty, chomiki, żółwie i ptaki. Dzieci były również badane pod kątem reakcji na konkretne alergeny w pokarmie.

Oszacowano, że ekspozycja w okresie rozwoju płodowego lub we wczesnym okresie niemowlęcym na psy trzymane w pomieszczeniach lub koty zmniejsza ryzyko wystąpienia wszystkich alergii pokarmowych do wieku do 3 lat. Ciekawostką jest fakt, że ekspozycja na psy trzymane na zewnątrz również zmniejszała ryzyko wystąpienia wszystkich alergii pokarmowych do wieku 3 lat, ale po uwzględnieniu zmiennych towarzyszących nie stwierdzono istotności statystycznej. Nie wykazano natomiast żadnych istotnych związków między ekspozycją na żółwie, chomiki i ptaki podczas rozwoju płodu a częstością występowania wszystkich alergii pokarmowych do wieku 3 lat.

W sekcji z wynikami znajdziemy szczegółowe dane na temat wpływu obecności zwierząt na konkretne alergeny pokarmowe: mleko, soję, pszenicę, ryby, owoce, skorupiaki, orzechy.

Do ciekawostek możemy zaliczyć fakt, że w konkretnych przypadkach ryzyko wystąpienia alergii pokarmowej jest zmniejszone przez kontakt ze zwierzętami domowymi, jeśli dochodziło do niego zarówno w okresie rozwoju płodowego jak i we wczesnym niemowlęctwie, a nie tylko w jednym! Na przykład:
- zmniejszenie ryzyka występowania alergii na mleko, pszenicę i soję wymagało ekspozycji w obu okresach,
- alergia na jaja wymagała ekspozycji we wczesnym niemowlęctwie lub w obu stadiach, ale nie tylko podczas rozwoju płodu.

Wyciągając wniosek ze szczegółowych danych: warto mieć zwierzaki! Zarówno podczas ciąży jak i w okresie niemowlęctwa! Naukowcy podkreślają, że kontakt z psami i kotami może być korzystny w przypadku rozwoju niektórych alergii pokarmowych. Wyniki badań zmniejszają bowiem obawy dotyczące rozwoju chorób alergicznych powodowanych przez trzymanie psów i kotów w domu.

Źródło:
Citation: Okabe H, Hashimoto K, Yamada M, Ono T, Yaginuma K, Kume Y, et al. (2023) Associations between fetal or infancy pet exposure and food allergies: The Japan Environment and Children’s Study. PLoS ONE 18(3): e0282725. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0282725