Oskrzela – budowa, funkcje, choroby

To one kurczą się nadmiernie, jeśli dochodzi do mechanicznego podrażnienia błony śluzowej dróg oddechowych. Reagują na zanieczyszczenia i oczyszczają drogi oddechowe, ale potrafią też doprowadzić do niebezpiecznych następstw: zwężenia światła dróg oddechowych, duszności.

Oskrzela – budowa

Oskrzela ze względu na swoją budowę bywają zamiennie nazywane drzewem oskrzelowym. Jest to część układu oddechowego znajdują się pomiędzy tchawicą a oskrzelikami. Wyróżniamy:
- oskrzele główne prawe - jest krótsze, szersze i biegnie bardziej pionowo (stanowi naturalne przedłużenie tchawicy). Jego rozmieszczenie (anatomiczna dostępność) powoduje, że częściej narażone jest na występowanie stanów zapalnych, np. wskutek zachłyśnięcia lub przedostania się przez tchawicę ciała obcego.
- oskrzele główne lewe – jest dłuższe, węższe i przebiega bardziej poziomo.

Oskrzela posiadają zmienną budowę tkankową: blisko tchawicy posiadają strukturę typową dla niej, a więc ścianki zawierające chrząstki, zmieniające się dalej w płytki chrząstkowe o nieregularnym kształcie. Wnikając głębiej do wnęki płuca, wraz z kolejnymi podziałami ścianki stają się cieńsze a struktury chrząstkowe zanikają, nabłonek migawkowy zamienia się na nabłonek oddechowy. Zmianie ulega również nazewnictwo:
- drzewo oskrzelowe – obszary oskrzeli zawierające chrząstki,
- drzewo oddechowe – głębsze obszary nie zawierające struktur chrzęstnych.

Zakończeniem oskrzeli są pęcherzyki płucne, dzięki którym dochodzi do wymiany gazowej.

Oskrzela – funkcje

Zdrowe oskrzela to sprawny przepływ powietrza i skuteczna wymiana gazowa:
- oczyszczają wdychane powietrze,
- transportują powietrze z tchawicy do płuc i odwrotnie.

Bronchoskopia – na czym polega i w jakim celu się ją robi?

Oskrzela z języka łacińskiego to bronchi – i właśnie stąd wzięła się nazwa endoskopowego badania oskrzeli zwanego bronchoskopią. Pozwala ona na zobaczenie obrazu tchawicy i oskrzeli. Inna nazwa to wziernikowanie. Do nos lub ust wprowadza się endoskop i poprzez tchawicę prowadzi aż przez drzewo oskrzelowe - obecnie w użyciu są  nawet video-bronchofiberoskopy: przetwarzają obraz bardzo dobrej jakości i umożliwiają pobieranie materiału do badań.

Stosuje się je w następującym celu:
- odessania wydzieliny zalegającej w drzewie oskrzelowym,
- zdiagnozowania rozwoju choroby nowotworowej – raka oskrzela (pobierane są próbki do badań histopatologicznych)
- usunięcia ciała obcego, udrożnienie oskrzela,
- tamowania krwawienia.

Choroby oskrzeli – schorzenia i ich objawy

Infekcje układu oddechowego dzielą się na zakażenia górnych dróg oddechowych i zakażenia dolnych dróg oddechowych. Ze względu na liczne podobieństwa często bywają mylone (nawet przez lekarzy)!

Znaczna większość infekcji dolnych dróg oddechowych dotyczy stanów chorobowych obejmujących oskrzela: ostre zapalenie oskrzeli oraz infekcyjne zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli. Charakteryzują się następującymi cechami:
- cięższy stan chorego niż w przebiegu infekcji górnych dróg oddechowych,
- powodem infekcji częściej są bakterie,
- w większości przypadków konieczne jest włączenie leczenia farmakologicznego,
- częstym objawem infekcji i stanów zapalnych jest nadreaktywność oskrzeli (niewłaściwa, nadmierna reakcja oskrzeli na bodźce).

Wśród schorzeń oskrzeli wyróżnia się :
- astma oskrzelowa (polecamy rewelacyjną mieszankę ziołową Astma Zielarnia Suwalska),
- zapalenie oskrzeli (nierzadko mylone z zapaleniem płuc),
- przewlekłe zapalenie oskrzeli,
- rak oskrzela (drobnokomórkowy i niedrobnokomórkowy),
- rozstrzenie oskrzeli,
- obecność ciała obcego.

   

Źródła:
1. Układ oddechowy, dostęp online: https://www.umb.edu.pl/photo/pliki/WL_jednostki/zaklad_anatomi_prawidlowej_czlowieka/wyklady_fizjoterapia/5.ukl.oddechowy_25.11.20_%E2%80%94_kopia.pdf, 29.08.2022.
2. Chciałowski A.. Kliniczna przydatność bronchoskopii, http://web.archive.org/web/20060621111601/http://www.cskwam.mil.pl/magazyn/WIM_MAGAZYN_II_2005.pdf, 29.08.2022.
3. Praca zbiorowa, Anatomia kliniczna układu oddechowego, http://ostry-dyzur.net/wp-content/uploads/2020/11/strony_65-70.pdf, 29.08.2022.
4. Szmygin-Milanowska K., Milanowski J., Zakażenia dolnych dróg oddechowych, (w:) „Medycyna Rodzinna” 1/2002, s. 35-41, dostęp online: https://www.czytelniamedyczna.pl/707,zakazenia-dolnych-drlg-oddechowych.html, 29.08.2022.